در روش صورتحساب، به دو شیوه میتوان محاسبه مالیات و عوارض را نشان داد.
روش اول: مبلغ مالیات عوارض جدا از قیمت کالا یا خدمت در صورتحساب درج شود.
توضیح روش اول: در این روش قیمت کالا و مبلغ مالیات و عوارض ارزش افزوده به طور جداگانه در صورتحساب درج میشوند. همچنین در دفاتر، اسناد و فاکتور نیز این تفکیک رعایت شده و مالیات و عوارض به طور جداگانه اعلام میشود. هنگام محاسبه مالیات و عوارض در این روش از رابطه زیر استفاده میشود:
مالیات و عوارض = قیمت خالص × نرخ مالیات و عوارض ارزش افزوده
مثال: آقای افشار که مودی مشمول ثبتنام شده در نظام مالیات بر ارزش افزوده میباشد، در سال 1394 اقدام به خرید یک دستگاه کولر مینماید. مبلغ فروش کولر 3.000 ریال میباشد و آقای افشاری از فروشنده مبلغ 100 ریال تخفیف میگیرد. فروشنده مبلغ کالا را معادل 2.900 ریال و بدون مبلغ مالیات و عوارض ارزش افزوده در صورتحساب درج مینماید. محاسبه مالیات و عوارض ارزش افزوده به شرح زیر انجام میشود:
مالیات و عوارض = قیمت خالص × نرخ مالیات و عوارض ارزش افزوده
232=(100-3.000) × 8%
مبلغ پرداخت شده توسط آقای افشاری 3.132 = 232 + 2.900 ریال
روش دوم: مبلغ مالیات عوارض همراه با قیمت کالا یا خدمت در صورتحساب درج شود.
توضیح روش دوم: در این روش، قیمتی که در صورتحساب درج میشود شامل مالیات و عوارض ارزش افزوده نیز میباشد. لذا بایستی برای مشتری توضیح داد که قیمت کالا با احتساب مالیات و عوارض محاسبه شده است. در این روش برای محاسبه مالیات عوارض ارزش افزوده از رابطه زیر استفاده میشود:
مالیات و عوارض = مبلغ ناخالص × (نرخ عوارض و مالیات + 100 / نرخ عوارض و مالیات)
مبلغ خالص عبارت است از مبلغ کالا یا خدمت با احتساب مالیات و عوارض و پس از کسر تخفیفات
مثال: آقای افشار که مودی مشمول ثبتنام شده در نظام مالیات بر ارزش افزوده میباشد، در سال 1394 اقدام به خرید یک دستگاه کولر مینماید. قیمت کولر مبلغ 3.000 ریال میباشد که آقای افشاری با گرفتن تخفیفی معادل 100 ریال، در نهایت مبلغ 3.132 ریال به فروشنده پرداخت میکند. فروشنده نیز مبلغ مندرج در صورتحساب را به مبلغ خالص 3.132 ریال با احتساب مالیات و عوارض ارزش افزوده درج مینماید. مالیات و عوارض ارزش افزوده به شرح زیر محاسبه میشود:
مالیات و عوارض = مبلغ ناخالص × (نرخ عوارض و مالیات + 100 / نرخ عوارض و مالیات)
232 = 3.132 × (8+100 / 8)